فهرست

مقدمه

وال مش چیست و چه تفاوتی با وال‌پست دارد؟ 

انواع وال مش و مواد استفاده‌شده

مراحل اجرای وال مش در ساختمان

استناد به مباحث مقررات ملی ساختمان درباره وال مش

جمع‌بندی و استناد به مقررات 

منابع 

مقدمه

در ساختمان‌سازی مدرن، ایمنی و استحکام سازه‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. یکی از روش‌های مؤثر برای مقاوم‌سازی دیوارها، استفاده از وال‌مش است. اما وال‌مش چیست؟ چه تفاوتی با وال‌پست دارد و چرا در پروژه‌هایی نظیر پروژه تیتان، به جای روش‌های سنتی از این فناوری استفاده شده است؟ در این مقاله با جزئیات کامل به این موضوع می‌پردازیم.

وال‌مش چیست و چه تفاوتی با وال‌پست دارد؟

تعریف وال‌مش

وال‌مش (WallMesh) به هر نوع شبکه‌ای گفته می‌شود که برای تقویت، پایدارسازی یا بهبود عملکرد دیوارها استفاده می‌شود. این شبکه‌ها می‌توانند از مواد متنوعی ساخته شوند، از جمله:

• فلزی (Metal Mesh): ساخته‌شده از میلگرد یا مفتول فلزی، برای تحمل بارهای سنگین و استفاده در پروژه‌های سازه‌ای.

• کامپوزیتی (Composite Mesh): ساخته‌شده از فیبرهای کربن یا شیشه (FRP)، برای محیط‌های خورنده یا دیوارهای سبک

• پلیمری (Plastic Mesh): ساخته‌شده از پلیمرهایی مانند پلی‌پروپیلن (PP)، برای دیوارهای سبک یا غیرسازه‌ای

• الیافی (Fiber Reinforced Mesh): ساخته‌شده از الیاف طبیعی یا مصنوعی برای کاهش ترک‌خوردگی و بازسازی دیوار

تفاوت وال‌مش و وال‌پست

وال‌پست، همان‌طور که از نامش پیداست، بیشتر شبیه به یک ستون یا تیرک عمودی است که در دیوارهای بلند یا باربر به‌کار می‌رود. اما در مقابل، وال‌مش به‌جای تمرکز بر نقاط خاص، کل دیوار را به‌صورت یکپارچه تقویت می‌کند. این تفاوت، یکی از مهم‌ترین عواملی است که وال‌مش را در پروژه‌های بزرگ و حساس همانند پروژه تیتان، به جایگزین مناسب‌تری برای وال‌پست تبدیل نموده است.

مزایای وال‌مش نسبت به وال‌پست

• توزیع یکنواخت نیروها روی کل سطح دیوار

• کاهش تمرکز تنش در نقاط خاص

• سهولت و سرعت بیشتر در اجرا

 چرا از وال‌مش در ساختمان استفاده می‌کنیم؟

افزایش مقاومت در برابر زلزله

زلزله یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در مهندسی سازه است. وال‌مش با ایجاد انسجام در دیوارها، می‌تواند به‌طور مؤثری نیروهای جانبی ناشی از زلزله را جذب و توزیع کند، در نتیجه احتمال خرابی کاهش می‌یابد.

بهبود یکپارچگی دیوارها

یکی از مشکلات متداول در دیوارهای بدون تقویت، ترک‌خوردگی و جدا شدن اجزاست. وال‌مش با جلوگیری از این مشکلات، دوام سازه را تضمین می‌کند.

انعطاف‌پذیری در طراحی معماری

برخلاف وال‌پست که گاهی مانعی برای طراحی‌های خاص ایجاد می‌کند، وال‌مش به معماران این امکان را می‌دهد که بدون محدودیت، طرح‌های خلاقانه‌ای را اجرا کنند.

کاهش هزینه‌های بلندمدت

با وجود آن که نصب وال‌مش در ابتدا می‌تواند امری هزینه‌بر باشد، اما در بلندمدت، به دلیل کاهش نیاز به تعمیرات و نگهداری، بسیار مقرون‌به‌صرفه خواهد بود.

انواع وال‌مش و کاربردها

وال‌مش فلزی (Metal Mesh)

این نوع وال‌مش از میلگردهای فولادی یا مفتول‌های فلزی ساخته می‌شود که به‌صورت شبکه‌ای در هم بافته یا جوش داده شده‌اند. این نوع وال‌مش بیشتر در پروژه‌های مقاوم‌سازی سازه‌ها و دیوارهای بتنی کاربرد دارد.

ویژگی‌ها:

مقاومت بالا در برابر نیروهای جانبی

عملکرد بهتر در اتصال با بتن

مناسب برای ساختمان‌هایی با بارگذاری زیاد

وال‌مش کامپوزیتی (Composite Mesh)

در این نوع وال‌مش، شبکه‌ها از مواد کامپوزیتی مانند الیاف شیشه (FRP) یا الیاف کربن ساخته می‌شوند. این نوع وال‌مش معومولاً در پروژه‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که به کاهش وزن ساختمان و افزایش سطح مقاومت در برابر خوردگی نیاز دارند.

ویژگی‌ها:

• وزن سبک

• مقاوم در برابر خوردگی

• مناسب برای محیط‌های مرطوب یا خورنده

وال‌مش پلاستیکی (Plastic Mesh)

این نوع شبکه‌ها از مواد پلیمری (مانند پلی‌اتیلن یا پلی‌پروپیلن) ساخته می‌شوند و بیشتر در پروژه‌های کم‌بار مانند دیوارهای غیرسازه‌ای یا نماسازی به‌کار می‌روند.

ویژگی‌ها:

• وزن بسیار سبک

• هزینه پایین

• نصب آسان

وال‌مش الیافی (Fiber Reinforced Mesh)

این نوع از ترکیب الیاف طبیعی یا مصنوعی با رزین ساخته می‌شود و برای دیوارهای گچی یا دیوارهایی با روکش‌های خاص کاربرد دارد.

ویژگی‌ها:

• انعطاف‌پذیری بالا

• جلوگیری از ترک‌خوردگی سطحی

• مناسب برای بازسازی‌های سبک

مراحل اجرای وال‌مش در ساختمان

آماده‌سازی اولیه دیوارها

این مرحله به‌عنوان اولین و مهم‌ترین گام در اجرای وال‌مش شناخته می‌شود. آماده‌سازی درست، تضمینی برای کیفیت و دوام کار است. در این مرحله، هرگونه گرد و غبار، روغن یا مواد زائد باید از سطح دیوارها پاک شود تا چسبندگی و تثبیت وال‌مش بهینه باشد. همچنین اگر دیوار ترک یا آسیب‌دیدگی داشته باشد، باید با بررسی ترک‌ها و آسیب‌های سطحی پیش از نصب، این موارد را با مصالح مناسب ترمیم نمود.

کنترل کیفیت اجرا

این مرحله به‌منظور اطمینان از صحت و کیفیت نصب وال‌مش انجام می‌شود. نکاتی که باید بررسی شوند عبارت‌اند از:

تراز بودن شبکه‌ها

با استفاده از ابزارهایی مانند شاقول یا تراز دیجیتال، شبکه‌ها باید به‌طور کامل صاف و بدون انحراف نصب شده باشند.

فاصله‌های استاندارد بین مش‌ها

فاصله بین میلگردها یا سیم‌های وال‌مش باید طبق استانداردهای مهندسی (مثلاً 20 × 20 سانتی‌متر یا بر اساس نوع پروژه) تعبیه گردد. هرگونه انحراف از این فاصله‌ها می‌تواند مقاومت دیوار را کاهش دهد.

بررسی نقاط اتصال

گیره‌ها، جوش‌ها و اتصالات باید محکم باشند و هیچ‌گونه ضعف یا بازی در آن‌ها وجود نداشته باشد.

استناد به مباحث مقررات ملی ساختمان درباره وال‌مش

مبحث 8: طرح و اجرای سازه‌های بنایی

در این مبحث به تقویت دیوارهای بنایی با استفاده از مصالح مناسب و نحوه اتصال آن‌ها به سازه اصلی اشاره شده است. طبق بند 8-6-1-2، در دیوارهایی که تحت بار جانبی قرار می‌گیرند، استفاده از سیستم‌های مشبک فلزی (وال‌مش) برای افزایش مقاومت در برابر ترک و بهبود یکپارچگی توصیه می‌شود.

این بند نشان می‌دهد که وال‌مش به‌عنوان یک روش تقویتی استاندارد برای دیوارها کاربرد دارد.

مبحث 10: طرح و اجرای ساختمان‌های فولادی

در این مبحث، در مورد اتصالات فلزی و جوشکاری قطعات مشبک با سازه اصلی صحبت شده است. بند 10-4-3-3 به صراحت اشاره می‌کند که در اجرای اجزای تقویتی فلزی نظیر وال‌مش، تمامی اتصالات باید مطابق با الزامات جوش و اتصال استاندارد انجام شوند تا باربری جانبی سازه تضمین گردد.

مبحث 6: بارهای وارد بر ساختمان‌ها

در این مبحث، الزامات طراحی سازه‌ها در برابر بارهای جانبی مانند زلزله توضیح داده شده است. بند 6-7-1-2 اشاره به آن دارد که برای دیوارهای غیرسازه‌ای که تحت اثر نیروهای جانبی قرار دارند، استفاده از تقویت‌کننده‌هایی نظیر شبکه‌های فلزی (وال‌مش) به‌منظور جلوگیری از واژگونی الزامی است.

مبحث 21: پدافند غیرعامل

این مبحث به تقویت سازه‌ها برای جلوگیری از آسیب‌پذیری در برابر خطرات اشاره دارد. در بند 21-4-6-2 آمده است که به‌منظور افزایش تاب‌آوری دیوارها در برابر بارهای ناگهانی و انفجاری، استفاده از سیستم‌های وال‌مش یا وال‌پست توصیه می‌شود.

جمع‌بندی

با توجه به مقررات ملی ساختمان ایران، استفاده از وال‌مش نه‌تنها به‌عنوان یک گزینه اجرایی توصیه می‌شود، بلکه در برخی موارد (مانند دیوارهای تحت بار جانبی) به‌عنوان یک الزام قانونی مطرح است. برای اطلاعات دقیق‌تر و مطالعه متن کامل مقررات، می‌توانید به ویرایش‌های رسمی مباحث ذکرشده مراجعه نمایید.

منابع

• مقررات ملی ساختمان ایران، مبحث 6

• مقررات ملی ساختمان ایران، مبحث 8

• مقررات ملی ساختمان ایران، مبحث 10 

• مقررات ملی ساختمان ایران، مبحث 21